Postprodukcja to proces, który często pozostaje w cieniu kreatywnej pracy na planie zdjęciowym czy filmowym, jednak jej znaczenie trudno przecenić. W tym artykule wyjaśnimy, czym dokładnie jest postprodukcja, jakie kroki obejmuje proces postprodukcji fotografii, a także jak sztuczna inteligencja zmienia oblicze współczesnej postprodukcji.
Co to znaczy postprodukcja?
Postprodukcja to końcowy etap procesu twórczego w produkcji fotograficznej, filmowej, telewizyjnej, muzycznej, a także w innych dziedzinach kreatywnych, gdzie surowy materiał jest przekształcany w gotowy produkt. To czas na końcu łańcucha pokarmowego, w którym nadaje się dziełu finalny kształt, poprawia jakość oraz dodaje efekty specjalne czy inne elementy, które wzbogacają odbiór dzieła.
Co się robi w postprodukcji?
- Przygotowuje materiał do pracy na nim.
- Poprawia błędy techniczne.
- Dodaje elementy wizualne i dźwiękowe, które zwiększają atrakcyjność dzieła.
- Kreuje ostateczne klimatu, stylu i narracji, które wpływają na odbiór przez widza.
- Przygotowuje dzieło pod konkretne medium.
Etapy postprodukcji w fotografii
- Selekcja zdjęć.
- Edycja RAW.
- Retusz zdjęcia.
- Korekcja kolorów.
- Efekty kreatywne.
- Przygotowanie do publikacji.
Rozwinięcie etapów postprodukcji w fotografii
1. Selekcja zdjęć.
Po sesji zdjęciowej wybiera się najlepsze ujęcia spośród wszystkich wykonanych. Poza nimi fotograf także zapisuje sobie plate’y (zdjęcia bez wybranych elementów, np. bez modelki czy produktu najlepiej zrobione na statywie, tak, by było nieporuszone), by w razie potrzeby mogły zostać wykorzystane do montaży.
Programy takie jak Adobe Lightroom czy Capture One pozwalają na szybkie przeglądanie i ocenianie zdjęć.
2. Obróbka (wywołanie pliku RAW).
Większość fotografów pracuje w formacie RAW, który zachowuje maksymalną ilość informacji o obrazie.
Podstawowe wywołanie zdjęcia obejmuje:
- Ekspozycja: Dopasowanie jasności zdjęcia.
- Kontrast: Wzmocnienie różnicy między światłami i cieniami.
- Balans bieli: Korekta kolorów, aby obraz wyglądał naturalnie (np. eliminacja żółtego lub niebieskiego odcienia).
- Ostrość i szumy: Wyostrzenie szczegółów i redukcja szumów cyfrowych.
Zaawansowane wywołanie zdjęcia:
- Precyzyjne dostosowanie ekspozycji.
- Dokładne ustawienie balansu bieli.
- Zaawansowana kontrola kolorów.
- Lokalne poprawki (maskowanie).
- Poprawa detali.
- Modyfikacja tonów (Tone Curve).
- Efekty artystyczne.
3. Edycja zdjęcia (retusz).
Dotyczy bardziej zaawansowanych zmian w zdjęciu:
- Usuwanie niedoskonałości: Eliminacja drobnych błędów, takich jak plamy na skórze, pyłki na obiektywie, niechciane obiekty w tle, przepalone piksele na matrycy.
- Zaawansowany retusz: montaże zdjęć, dorabianie i czyszczenie tła, retusz postaci oraz obiektów, eliminowanie moiry.
- Korekta proporcji: Prostowanie linii, np. w fotografii architektury.
- Manipulacja światłem i cieniami: Lokalne rozjaśnianie lub przyciemnianie wybranych obszarów zdjęcia.
Retusz zdjęcia z modelką.
4. Korekcja kolorów.
Dostosowanie ogólnej tonacji zdjęcia:
- Dostosowanie ogólnej tonacji zdjęcia:
- Zmiana nasycenia kolorów (bardziej intensywne lub subtelne barwy) lokalnie lub dla całego zdjęcia.
- Nadanie zdjęciu określonego klimatu (ciepłe, chłodne lub neutralne kolory).
- Stylizacja poprzez presety lub filtry (szczególnie w tym miejscu, jeśli klient na etapie wywołania zdjęć nie dał żadnych wytycznych, tylko już w trakcie pracy na zdjęciu).
- Finalne dopasowywanie zdjęć w serii pomiędzy sobą: finalne ujednolicanie światła, cieni i kolorów.
Zrobiona korekcja kolorów stóp i żakietu modelki.
5. Efekty kreatywne.
Dodanie artystycznych elementów:
- Efekty „film look” (symulowanie kliszy analogowej).
- Dodanie winiety (ciemniejszych krawędzi zdjęcia).
- Efekty HDR (High Dynamic Range) – połączenie różnych ekspozycji w jedno zdjęcie o większym zakresie tonalnym.
- Liquify.
Zastosowanie filtra Liquify w Photoshopie.
6. Przygotowanie do publikacji lub druku.
- Kadrowanie: Dopasowanie proporcji zdjęcia do potrzeb (np. Instagram, plakat, album).
- Optymalizacja rozdzielczości: Ustawienie odpowiedniej jakości dla druku lub internetu oraz profilu kolorystycznego.
- Odpowiedni format (np. png, jpg, WebP).
- Dodawanie znaków wodnych, logotypów lub innych oznaczeń.
Do czego wykorzystuje się sztuczną inteligencję (AI) w postprodukcji?
Sztuczna inteligencja (AI) znajduje coraz szersze zastosowanie w postprodukcji zdjęć, często pozytywnie wpływając na proces edycji. Umożliwia szybsze, bardziej precyzyjne oraz intuicyjne wykonywanie zadań, które wcześniej wymagały znacznego nakładu czasu i umiejętności. AI wspiera fotografów zarówno w automatyzacji powtarzalnych czynności, jak i w realizacji zaawansowanych technik edycyjnych. Należy jednak pamiętać, że nie ze wszystkim radzi sobie doskonale – kontrola i późniejsze poprawki są konieczne, aby uzyskać odpowiedni końcowy efekt. Zdarza się także, że sztuczna inteligencja całkowicie zawodzi w realizacji określonych zamierzeń, dlatego w pewnych sytuacjach pominięcie narzędzi AI może zaoszczędzić sporo czasu. 😉
Stosunkowo małe rozdzielczości grafik tworzonych przez Midjourney, w porównaniu do zdjęć wykonanych profesjonalnymi aparatami fotograficznymi, mogą stanowić przeszkodę przy większych wydrukach, choć są wystarczające w przypadku grafik przeznaczonych do internetu. Powtarzalność obrazów, a także detale, takie jak dłonie i zęby, nadal pozostawiają wiele do życzenia w wielu przypadkach. Nie ulega jednak wątpliwości, że umiejętne wykorzystanie tych narzędzi pozytywnie wpływa na efektywność pracy.